New nurse in the clinic!

Lieve allemaal,
Zaterdag in de ochtend is Els gearriveerd!
En ben ik weer naar de stad geweest. We hebben heerlijk gezwommen.
Het is een pool van 50 mtr lang. Dus vond het wel weer genoeg na 20 baantjes, want ja, in Nederland had ik er 40 gedaan, van 25mtr;)
De Ethiopiers kunnen (de meeste) niet zwemmen. Zij zitten met z’n alle in een piere-badje en filmen de capriolen van de Nederlanders; als ze bijvoorbeeld van de 9 meter hoge duikplank af duiken..wat een waaghalzen, daar waag ik me niet aan hoor! Je hebt wel alle ruimte in dat bad, want als je kunt zwemmen, dan ben je ongeveer de baas van het zwembad..(1 van de 50 dingen waar aan je herkent dat je in Afrika bent)
Op de terugweg kwamen we in de ‘rimboe’ een fietser tegen, zonder licht op de zandweg..ohoh, het is echt pikdonker en je hoort soms hyena’s janken, maar ze fietsen wel; ongelofelijk! Ik heb er in ieder geval veel bewondering voor!

Zaterdag ..tevens de dag dat onze verfklus is afgelopen! Heerlijk. En het is echt mooi geworden (al zeg ik het zelf). Als ik thuis ben over paar weken, dan hoop ik nog een keer foto’s te uploaden, dat is hier echt een heel gedoe.

Maandag konden we starten in de kliniek. Daar heb ik wel naar uit gekeken hoor! Maar tegelijk is het ook wel weer spannend hoe alles reilt en zeilt; zeker de eerste dag..we hebben in totaal 37 patiënten gezien. Dat is een behoorlijke hoeveelheid! Ik stond op de yellow-opd.; dat betekend dat ik de zwangerschapscontroles en ‘problemen’ voor m’n rekening had, samen met Worku. Hij is erg snel, soms gaat hij wat te snel en moet ik even nadenken en navragen wat hij nou deed.
Ik mocht de intramusculaire injecties (tetanus vaccin voor zwangeren) steeds geven. De dames geven echt geen krimp!! Ook al zijn de armen nog zo dun en denk je…waar zal die spier ongeveer zitten?? Ze knipperen nog niet eens met de ogen.
Zwangere poli is erg interessant voor mij, want ja, zwangerschap is niet echt mijn specialisatie…
We zijn ook weer gestart met de echo’s maken, want dat konden we ook niet doen omdat Els er nog niet was. We doen dagelijks de nodige echo’s (5-10 ongeveer). Dat neemt ook de nodige tijd in beslag, maar het is zo interessant om het hoofdje, de nieren, de aorta, de femur en de 4 kamers van het hart te ontdekken!En we hebben ook weer een tweeling gespot op de echo. Helaas was vooral de vader hier niet zo blij mee. Ik weet niet wat hij nu precies wil, maar het zijn nummer 5 en 6 in het gezin. Ik verbaas me er trouwens over dat de gezinnen hier niet groter zijn..of het moet zo zijn dat als ze de leeftijden en namen van de andere kinderen doorgeven bij een intake, ze de helft van de kinderen vergeten..maar dat geloof ik overigens niet.
We hadden een vrouw van (ze zei 20 jaar oud, maar ze zag er wel iets jonger uit) die had 3 dagen geleden bloed verlies gehad en pijn in haar onderbuik, bij een zwangerschap van 17 weken. Dat was wel gestopt, maar ze moest wel weer op controle.. We hebben toen een controle echo gemaakt, maar we konden geen baby meer vinden, alleen nog een bloedstolsel…dat betekende een miskraam. Nou dan wordt dat tegen haar verteld (haar man was er toevallig ook bij, gelukkig!), maar je ziet en ontdekt totaal geen emotie. Ze kijkt je alleen met die grote ogen aan..
De moeder met haar tweeling (van de beschuit met muisjes;)) kwam ook! Toen we de dames gingen wegen, begon er een met een heel mooie boog te plassen..ik kon net optijd aan de kant springen;) De moeder moest hard om me lachen! Toen ik de verpleegkundige vroeg waar de doeken lagen om het schoon te maken, moest ik dat vooral niet doen; daar zijn de schoonmaaksters voor…okey, daar heeft hij een punt.. De dames wogen 2,5(de roze sokken draagster) en 2,7 kg (de blauwe sokken draagster). Moeder bleef die dag op de ward, om zo de borstvoeding nog wat in de gaten te kunnen houden en even kolven, om te kijken hoeveel er in zit;) Gelukkig dronken de dames goed, en in de loop van de middag konden ze weer naar huis vertrekken.
Vervolgens kwam er een echtpaar, mw dacht dat ze wel eens zwanger kon zijn.. oké, urine inleveren op HcG..en ja hoor, dat was positief, dus gelijk uitgebreider lab onderzoek er achter aan, zoals HIV test, Hb, bloedgroep, resusfactor. Nou ja, dan ga je dus een echo maken, zodat je bijv omtrek van abdomen en hoofd kunt meten, zodat je weet hoelang mw zwanger is. Dat bleek gewoon al 6,5 maand te zijn!! Nou dat zou in Nederland wel even aanpoten zijn om het hele uitzet, de kinderkamer e.d. klaar te stomen..en je kunt dan al bijna gelijk met zwangerschapsverlof. Nu is dat er hier natuurlijk allemaal helemaal niet bij! De vrouwen zijn altijd wel heel dankbaar voor de ‘kinderzegen’. Het is echt een soort vloek als je geen kinderen hebt! Net als vroeger in de Bijbel.
Nog een schrijnend verhaal daarover is dit; er was een vrouw en die had 3 keer een miskraam gehad, daarom had haar man haar verlaten, want daar ruste vast een soort van vloek op en het toch maar een vrouw van niets…vervolgens werd ze verkracht, raakte zwanger..en baarde een gezond kind…en ze was zooooo blij met dat kind!! Het maakte haar niet uit dat ze maar alleen was om dat kind op te voeden.. De mensen zijn hier zo dapper en trots!!
Ook een 9 maanden oude baby, met hoge koorts en ontstoken ogen. Waarschijnlijk had hij een pneumonie.. toen ik zag hoe de (vloeibare) medicatie naar binnen gestouwd werden dacht ik…als het nog geen pneumonie was, dan wordt het was een aspiratie pneumonie… maar gelukkig kreeg hij nu al antibiotica.

Wat naar als er een vrouw met een mastitis (borstontsteking) komt..de linker borst was 3 x zo dik en gezwollen (bijna rood ipv bruin!) als haar rechter. Wat pijnlijk zeg..en dan moet ik met m’n onschuldige gezichtje aan gaan kolven..met de hand lukte het niet, dus dan de elektrische machine maar (zolang er maar genoeg power is en de stroom dus niet uitvalt)
Zij blijft in ieder geval 24 uur, ieder uur kolven, totdat het goed opgang is, en de baby er uit kan drinken. Toen ik ’s avonds nog even in de kliniek ging kijken, had ze hoge koorts, dus ook maar gelijk aan de antibiotica. (donderdag is haar borst open ‘gebarsten’, gelukkig, nu kunnen we spoelen…ik zal maar niet vertellen hoe het pus eruit zie en hoe veel eruit komt!)

In de middag tussen 13 en 15 uur zien we meestal de laatste patiënten.
Daarna is het tijd om de administratie te doen.. daar kan ik niet echt wat aan bijdragen, dus zijn Anneke en ik maar begonnen om alle verband soorten en zwachtels, naalden en handschoenen (kortom alles wat met wondzorg te maken heeft) uit te zoeken. Alles ligt door elkaar, en als je wat nodig hebt, is het niet te vinden. Daar hebben we de eerste week mee kunnen vullen; Ondertussen hebben we 9 boxen opnieuw ingedeeld en een lijst met alle materialen gemaakt en in welke box dat te vinden is! Dan is er nog een heel hok (met een deftig woord: the store;)) met van alles, wat ook uitgezocht moet worden; van incomateriaal tot uniformen en po’s...

We willen ook een casus bespreking gaan doen, en dan dagelijks. Dat gebeurt dan met de laborant, verpleegkundigen en de apotheker. De casussen mogen wij dan uitwerken, en dat kan ook mooi ’s middags! Zo worden de dagen wel weer gevuld..het is ongelofelijk hoe snel de tijd gaat!

Ik blijf me wel verbazen over hoe weinig de mensen hier hebben en wat ik heel normaal vind.
Hoe vaak ik de deur bijvoorbeeld open moet doen voor de patiënten die weg gaan..ze lopen tegen de deur en hebben vervolgens géén idee hoe ze daar doorheen moeten komen..een handvat? Daar hebben ze nog nooit van gehoord, en al helemaal niet gezien, laat staan dat ze weten hoe het werkt!

Ik heb een paar jeukende plekjes op mijn benen/voeten, maar ze zijn te groot en te dik voor vlooien beten, en daar jeuken ze te weinig voor, dus denk dat het van soort steekvliegen komt. Er zijn hier echt zoveel vliegen. Naast de ‘studentenhuizen’ waar ik ook in woon, komt een ‘paardenwei’. Het zal dus vast niet minder worden met de vliegen;). Vlooien zijn vooral heel vervelend, ik heb er 2 keer 1 gezien, en gelukkig kunnen doden. Maar ze kunnen ook vooral nare ziektes overbrengen als ze je bijten. Zoals Vlektyfus bijvoorbeeld.

Woensdag dagje vrij..eerst zouden we naar een ‘relax-oord’, Kuriftu, gaan; maar dan moesten we om 8uur al met de personeelsbus mee, en ik wilde wel tot 8 uur uitslapen..dus dan maar dagje compount…dachten we. Om 10 uur, net met de beentjes op de stoel, boekje, stukje chocolade en bakkie thee, komt Els ons roepen, de ambulance moet naar het ziekenhuis in de stad, want er was een vrouw (35 wk zwanger) met een veel te hoge bloeddruk..en zeer waarschijnlijk zwangerschapsvergiftiging. Oke, wij willen graag mee! Wat een ziekenhuis zeg. Ten eerste moet je overal buiten om. Dan kom je op een soort zwangeren-spoedeisende-hulp. Daar wordt je begroet door een verpleegkundige met lekkere dikke lippen, die je uitbundige begint te zoenen!! Daarna weer opnieuw aanmelden, en als je dan eindelijk geroepen wordt, dan kun je vervolgens weer terug, want dan moet iemand anders de bloeddruk weer meten…dat kunnen ze blijkbaar niet allemaal. Het was allemaal hutje mutje en zoveel mensen..en dan schreeuwende zieke kinderen, moeilijk kijkende zwangere vrouwen..helaas werd deze dame met een pilletje weggestuurd en moest ze de volgende dag terug komen..onvoorstelbaar..de kans dat het fout gaat is namelijk heel reëel. Er zat een moeder met een jongetje naast ons, en ze probeerde dat jongetje steeds te laten zwaaien, dus ik beetje lachen en zwaaien naar hem, maar hij was zo bang. Toen wij weg liepen, wilde ze hem wel verkopen aan ons..ik snap wel waarom hij niet wilde zwaaien!! Het is overigens soms wel zo, dat de moeders hun kinderen een beter bestaan toewensen..maar om ze dan maar aan de blanke mee te geven…dat is ook geen oplossing.
Daarna lekker geluncht in de stad. Terwijl we aan een omelet speciaal zaten, hoorde ik opeens een geweldig gekraak en een doffe dreun..net achter ons was een enorme tak naar beneden komen zetten. Toen ik wat beter keek zag ik op het kleine stukje tak dat nog aan de boom zat een neger met een bijl in zijn hand staan…ik dacht..wel ja..had je niet even kunnen wachten tot er geen gasten waren? Maar nee hoor, hij smijt ook z’n bijl nog naar beneden,terwijl daar nog een collega van hem staat. Wat een klunzen toch..en het gaat nog goed ook, en er is niemand die op of om kijkt;)
We wilde heel graag naar het internet café. Dus daar naar toe gelopen (1km ongeveer), we dachten, de heenweg maar lopen..komen we ook nog beetje aan onze beweging;) helaas was er weer geen connectie. Dus wij half uur gewacht, en ja hij deed het…maar gelijk weer uit. We hebben het maar opgegeven en zijn gaan shoppen..dat is beter werk; een vest en zonnebril gescoord. Bij 1 winkeltje waren zij zo uitbundig dat ze ons weer zagen! Uitbundige begroetingen..daar zijn ze hier goed in, en ze zijn nog belangrijk ook!
Dus als ik terug ben en ik vlieg iedereen om de nek, moeten jullie niet gek opkijken;)
Nog even een brief voor thuis posten…eindelijk gelukt! Aardige beambte.. lekkere postzegel likker…letterlijk!
Toen maar eens naar de supermarkt en tot onze verrassing stond daar de ambulance van de kliniek voor de deur! (we moesten eigenlijk met de personeelsbus mee, maar dat is altijd de vraag om welke tijd die precies gaat, en we konden de chauffeur niet te pakken krijgen) Zwanglou had ons de supermarkt in zien gaan, en dacht..de dames willen vast mee terug rijden. Heel attent!! Zo verlopen de dagen altijd weer anders dan gepland! Gelukkig hadden we om 8 uur en half 10 het beddengoed in de wasmachine gedaan, anders was onze beurt weer voorbij;) En ja..plannen moet ik ook niet meer doen. Ik begin er al aardig aan te wennen gelukkig.. zal wat worden als ik in Nederland weer methodisch moet leren werken;)

Vandaag (vrijdag) was de vrouw met hoge bloeddruk weer in de kliniek. Ze ging slecht zien en zag allemaal vlekken. De medicatie had dus niet geholpen en het ziekenhuis vond een opname niet nodig. Ze had nu een bloeddruk van 160/100 en moest met spoed naar het ziekenhuis, maar we konden eigenlijk geen verpleegkundige missen, maar omdat de kans op epileptisch insult en shock steeds groter word, moest ik maar mee voor de support voor onderweg…hmmm een stesolid in m’n zak, fles water en gaan met die banaan! Bij het ziekenhuis aangekomen, moet ik haar ‘afleveren’bij de verpleegkundige die (onze verpleegkundige Aberasch) had gebeld…brrr, waar moet ik zoeken? Van het kastje naar de muur gestuurd. 5 afdelingen en loketten gehad, paar kamer ingelopen en elke keer moest ik ergens anders zijn..en die vrouw maar steeds achter me aan lopen…ohoh, wat naar en machteloos! Eindelijk had ze een nummer gekregen en kon ze haar kaart laten maken. Toen ik vertelde dat ze high risk patiënt was, en goede verpleging nodig had, keken ze me wat bevreemd aan. De verpleegkundige ‘thuis’ heeft me hard uitgelachen, ze zegt nu telkens, she needs good care!! Volgens haar blijven ze me nog jaren lang herkennen en praten over de verpleegkundige uit Hidi, die special care zo belangrijk vind bij een daverende zwangerschapsvergiftiging..waarschijnlijk snappen ze alleen niet wáárom ik het zo belangrijk vind!
Zo gaat de dag weer anders dan ik me voor had kunnen stellen. Ik voel me soms zo machteloos, ik spreek de taal niet (er zijn overigens 64 dialecten..dus ga er maar aan staan), en dan moet ik als ‘buitenlander’ maar proberen door de bureaucratie heen te kruipen.. en dat lukt gewoon niet! Het is soms zo frustreren!

Nog 1 tip: als je zwanger bent en geen dus geen medicatie tegen wormen mag gebruiken…moet je pine-apple eten!!
De verslagen worden volgens mij steeds langer..sorry.. ik ben een beetje langdradig geloof ik!
Tot de volgende keer!

Lieve groet,
Henny